Wymagalność

W przypadku obrotu gospodarczego częstą praktyką jest odroczenie płatności, wskazanej na fakturze. Termin płatności świadczenia wyznacza końcowy moment, do którego dłużnik nie popada w opóźnienie (względnie w zwłokę). Wraz z upływem ostatniego dnia tego terminu roszczenie staje się wymagalne, a więc wierzycielowi przysługują środki prawne pozwalające dochodzić roszczenia od dłużnika. Moment kiedy roszczenie staje się wymagalne jest również o tyle ważny, że od tego dnia, można naliczać odsetki ustawowe za każdy dzień opóźnienia. Jeżeli początkiem terminu oznaczonego w dniach jest pewne zdarzenie (np. wystawienie faktury), to nie uwzględnia się przy obliczaniu terminu dnia, w którym to zdarzenie nastąpiło (art. 111 § 2 kodesku cywilnego).

Przykład: W dniu 1 stycznia 2018 r. została zawarta ustna umowa sprzedaży drewna z tartaku. Na potwierdzenie czego, sprzedawca wystawił fakturę VAT z odroczonym 14 - dniowym terminem płatności. W ciągu tych 14 dni dłużnik ma czas na spłatę towaru, bez ponoszenia jakichkolwiek konsekwencji. Dnia wystawienia faktury nie wliczamy do tego terminu. Ostatnim dniem płatności będzie 15 stycznia 2018 r. Wraz upływem tego dnia brak wpłaty będzie pozwalał dochodzić roszczenia, czyli od daty 16 stycznia 2015 r. wierzycielowi będą przysługiwały środki prawne do dochodzenia należności oraz będzie miał prawo dodatkowo naliczać odsetki ustawowe za opóźnienie (tzw. wymagalność roszczenia).

Wymagalność w orzecznictwie: Wymagalność wiąże się z prawną możliwością skutecznego żądania świadczenia przez wierzyciela. Od wymagalności należy odróżnić termin spełnienia świadczenia, inaczej regulowany dla zobowiązań terminowych (art. 457, 458 k.c.), inaczej dla zobowiązań nieterminowych (art. 455 k.c.), przy czym jego charakter ma oczywiście wpływ na kształtowanie się wymagalności, a także na opóźnienie i przedawnienie - orzeczenie Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 3 października 2014 r.sygn. akt I ACa 341/14.

Prawnik radzi - wymagalność:

Rada #1: Wraz z pierwszym dniem po dniu na wyznaczoną zapłatę, rozpoczyna się bieg terminu przedawnienia roszczenia. Co do zasady jest to termin 3 letni. Po upływie tego terminu, roszczenie nadal istnieje, jednakże dłużnik może skutecznie bronić się przed sądem podnosząc przedawnienie roszczenia. Przerwanie biegu przedawniania możliwe jest na trzy sposoby, poprzez wniesienie sprawy do sądu lub jeżeli dłużnik bezpośrednio uznana długu (uznanie właściwe) lub pośrednio uzna swoje zobowiązania finansowe wobec wierzyciela np. gdy odpowiadając na wezwanie poprosi o rozłożenie długu na raty (prawnie określane uznaniem długu niewłaściwym).

Rada #2: Jeżeli koniec terminu do wykonania czynności przypada na dzień uznany ustawowo za wolny od pracy, termin upływa dnia następnego (art. 115 K.c.). Dniami ustawowo wolnymi od pracy są wszystkie: niedziele oraz 1 stycznia, drugi dzień Wielkiej Nocy, 1 maja, 3 maja, dzień Bożego Ciała, 15 sierpnia, 1 listopada, 11 listopada, 25 grudnia, 26 grudnia. Wynika to z ustawy z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy (Dz. U. nr 4, poz. 28 ze zm.). Nie wymienia ona sobót. Na gruncie przepisów prawa cywilnego sobót nie traktuje się jako dni wolnych od pracy, które powodowałyby przesunięcie terminu.

Rada #3: W przypadku gdy wystawiamy fakturę, zawsze dbajmy o to, żeby dłużnik się na niej podpisał. Jest to bardzo cenna i prosta rada, która w przyszłości w przypadku ewentualnego dochodzenia roszczenia przed sądem, sprawia że postępowanie jest dużo tańsze i szybsze.

(5.0) czytaj Czytaj więcej na blogu Opublikowano: 2019-03-01